Οι περισσότερες μορφές καρκίνου συμβαίνουν εν απουσία σημαντικού οικογενειακού ιστορικού και δεν κληρονομούνται. Αυτές οι μορφές καρκίνου ονομάζονται σποραδικές. Περίπου 5-10% των περιπτώσεων καρκίνου είναι κληρονομικοί.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, ένα άτομο κληρονομεί ένα γονίδιο με μετάλλαξη από τον έναν γονέα. Κάθε γονίδιο έχει δυο αντίγραφα, ένα από κάθε γονέα. Αυτό ισχύει για όλα τα γονίδια που βρίσκονται στα χρωμοσώματα εκτός από τα φυλετικά χρωμοσώματα.
Το γονίδιο με τη μετάλλαξη ονομάζεται επίσης «γονίδιο ευαισθησίας στον καρκίνο». Δεδομένου ότι αυτό το γονίδιο ευαισθησίας στον καρκίνο κληρονομείται, βρίσκεται σε κάθε κύτταρο του σώματος. Το φυσιολογικό αντίγραφο του γονιδίου που έχει κληρονομήσει από τον άλλο γονέα διατηρεί κάθε κύτταρο να λειτουργεί σωστά.
Ωστόσο, εάν το φυσιολογικό αντίγραφο του γονιδίου σε ένα κύτταρο καταστραφεί από μια μετάλλαξη, αυτό το κύτταρο μπορεί να χάσει τον έλεγχο ανάπτυξης και να γίνει καρκινικό. Έτσι, τα άτομα που κληρονομούν ένα γονίδιο ευαισθησίας στον καρκίνο έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν ορισμένους καρκίνους στη διάρκεια της ζωής τους.
Ωστόσο, δεν θα αναπτύξουν καρκίνο όλα τα άτομα που έχουν κληρονομήσει ένα γονίδιο ευαισθησίας στον καρκίνο από τον έναν γονέα.